Linh mục Karl Rahner

  

Linh mục Karl Rahner

https://en.wikipedia.org/wiki/Karl_Rahner

Chân dung Rahner

Karl Rahner SJ (5 tháng 3 năm 1904 – 30 tháng 3 năm 1984) là một linh mục và nhà thần học Dòng Tên người Đức, cùng với Henri de Lubac, Hans Urs von Balthasar và Yves Congar, được coi là một trong những nhà thần học Công giáo có ảnh hưởng nhất thế kỷ 20. . Ông là anh trai của Hugo Rahner, cũng là một học giả Dòng Tên.

Rahner sinh ra ở Freiburg, lúc đó là một phần của Đại công quốc Baden, một bang của Đế quốc Đức; ông qua đời ở Innsbruck, Áo.

Trước Công đồng Vatican II, Rahner đã làm việc cùng với Yves Congar, Henri de Lubac và Marie-Dominique Chenu, những nhà thần học gắn liền với trường phái tư tưởng thần học mới nổi được gọi là Nouvelle Théologie. Một số yếu tố của Tân Thần học đã bị Giáo hoàng Pius XII lên án trong thông điệp Humani Generis. Công đồng Vatican II chịu ảnh hưởng bởi thần học của Rahner và sự hiểu biết của ông về đức tin Công giáo. 

Tiểu sử

Cha mẹ của Karl Rahner, Karl và Luise (nhũ danh Trescher) Rahner, có bảy người con, trong đó Karl là con thứ tư. Cha anh là giáo sư tại một trường đại học địa phương và mẹ anh có cá tính tôn giáo sâu sắc, điều này ảnh hưởng đến không khí gia đình. Karl học tiểu học và trung học ở Freiburg, gia nhập Dòng Chúa Giêsu sau khi tốt nghiệp; ông bắt đầu thành lập Dòng Tên ở Tỉnh Dòng Tên Bắc Đức vào năm 1922, bốn năm sau khi anh trai ông là Hugo cũng gia nhập dòng Tên này. Bị ảnh hưởng sâu sắc bởi linh đạo của Ignatius Loyola trong giai đoạn đầu đào tạo (1922–24), ông tập trung giai đoạn đào tạo tiếp theo (1924–7) vào triết học kinh viện Công giáo và các triết gia Đức hiện đại: ông dường như đã đặc biệt quan tâm đến Immanuel Kant và hai người theo đạo Thomas đương thời, tu sĩ Dòng Tên người Bỉ Joseph Maréchal và tu sĩ Dòng Tên người Pháp Pierre Rousselot, những người đã ảnh hưởng đến sự hiểu biết của Rahner về Thomas Aquinas trong các tác phẩm sau này của ông.

Là một phần trong quá trình đào tạo Dòng Tên của mình, Rahner đã dạy tiếng Latinh cho các tập sinh tại Feldkirch (1927–29), sau đó bắt đầu nghiên cứu thần học tại nhà thần học Dòng Tên ở Valkenburg aan de Geul vào năm 1929. Điều này cho phép ông phát triển sự hiểu biết thấu đáo về thần học giáo phụ, cũng phát triển mối quan tâm đến thần học tâm linh, chủ nghĩa thần bí và lịch sử lòng đạo đức. Rahner được thụ phong linh mục vào ngày 26 tháng 7 năm 1932, và sau đó hoàn thành năm cuối cấp ba, nghiên cứu và tham gia các bài Linh thao của Ignatius, tại St. Andrä ở Thung lũng Lavanttal của Áo.

Vì cấp trên của Rahner muốn ông dạy triết học tại Pullach nên ông trở về Freiburg vào năm 1934 để học lấy bằng tiến sĩ triết học, nghiên cứu sâu hơn về triết học của Kant và Maréchal, đồng thời tham dự các cuộc hội thảo của Martin Heidegger. Luận án triết học của ông Geist in Welt, một cách giải thích về nhận thức luận của Aquinas chịu ảnh hưởng của Chủ nghĩa Thom siêu việt của Maréchal và chủ nghĩa hiện sinh của Heidegger, [b] cuối cùng đã bị người cố vấn của ông là Martin Honecker bác bỏ, bị cho là vì nó thiên về triết học của Heidegger và chưa đủ thể hiện truyền thống tân kinh viện Công giáo. [c] Năm 1936, Rahner được gửi đến Innsbruck để tiếp tục nghiên cứu thần học và ở đó ông đã hoàn thành chương trình học tập của mình. [d] Ngay sau khi ông được bổ nhiệm làm Privatdozent (giảng viên) tại khoa thần học của Đại học Innsbruck, vào tháng 7 năm 1937. Năm 1939, Đức Quốc xã tiếp quản trường đại học và Rahner, khi đang ở Áo, được mời đến Vienna để làm việc tại Học viện Mục vụ, nơi ông vừa giảng dạy vừa tích cực hoạt động mục vụ cho đến năm 1949. Sau đó, ông trở lại khoa thần học tại Innsbruck và giảng dạy về nhiều chủ đề khác nhau mà sau này trở thành các bài tiểu luận đăng trên tạp chí Schriften zur Theology: Bộ sưu tập không phải là sự trình bày có hệ thống về quan điểm của Rahner, mà là một loạt bài tiểu luận đa dạng về các vấn đề thần học được đặc trưng bởi sự thăm dò, đặt câu hỏi để tìm kiếm sự thật của ông.

Trung tâm Karl Rahner ở Freiburg

Đầu năm 1962, không có cảnh báo trước, bề trên của Rahner trong Hội Chúa Giêsu nói với ông rằng ông nằm dưới sự kiểm duyệt trước của Rome, điều đó có nghĩa là ông không thể xuất bản hoặc thuyết giảng nếu không có sự cho phép trước. Sự phản đối của giáo quyền ở Rôma chủ yếu tập trung vào quan điểm của Rahner về Thánh Thể và Thánh Mẫu học; tuy nhiên, ý nghĩa thực tế của quyết định trước kiểm duyệt đã bị vô hiệu vào tháng 11 năm 1962 khi Giáo hoàng John XXIII bổ nhiệm Rahner làm chuyên gia cố vấn cho Công đồng Vatican II mà không có bất kỳ sự phản đối nào: Rahner có toàn quyền tiếp cận công đồng và nhiều cơ hội để chia sẻ suy nghĩ của mình với những người tham gia. Do đó, ảnh hưởng của Rahner tại Vatican II rất rộng rãi, và sau đó ông được chọn là một trong bảy nhà thần học sẽ phát triển Hiến chế Lumen Gentium, cách giải thích giáo điều về giáo lý của Giáo hội. [e] Sự tiếp thu của công đồng đối với các truyền thống tôn giáo khác có thể liên quan đến quan điểm của Rahner về việc đổi mới Giáo Hội, sự mặc khải cứu rỗi phổ quát của Thiên Chúa và mong muốn hỗ trợ và khuyến khích phong trào đại kết của ông.

Trong thời gian hội đồng, Rahner nhận chức chủ tịch về Cơ đốc giáo và Triết học Tôn giáo tại Đại học Munich và giảng dạy ở đó từ năm 1964 đến năm 1967. Sau đó, ông được bổ nhiệm làm chủ tịch về thần học tín lý tại khoa thần học Công giáo của Đại học Münster. nơi ông ở lại cho đến khi nghỉ hưu vào năm 1971. Sau đó Rahner chuyển đến Munich và vào năm 1981 đến Innsbruck, nơi ông ở lại trong 3 năm tiếp theo với tư cách là một nhà văn và giảng viên tích cực, đồng thời tiếp tục mục vụ tích cực của mình. Ông đã xuất bản một số tập (tổng cộng 23 tập bằng tiếng Anh) gồm các bài tiểu luận được sưu tầm cho Thần học Schriften zur (Điều tra thần học), mở rộng Kleines theologysches Wörterbuch (Từ điển thần học), đồng tác giả các văn bản khác như Sự thống nhất của các Hội Thánh: Khả năng thực tế với Heinrich Fries, và vào năm 1976, ông đã hoàn thành công trình có hệ thống, là nền tảng của đức tin Cơ đốc, đã được hứa hẹn từ lâu.

Hầm mộ của Rahner.
Nhà thờ Dòng Tên , Innsbruck , Áo.

Rahner đổ bệnh vì kiệt sức và qua đời vào ngày 30 tháng 3 năm 1984 ở tuổi 80, sau lễ kỷ niệm sinh nhật cũng vinh danh học bổng của ông. Ông được chôn cất tại Nhà thờ Chúa Ba Ngôi Dòng Tên ở Innsbruck. Trong những năm nghiên cứu và giảng dạy triết học và thần học, Rahner đã viết khoảng 4.000 tác phẩm.

Công việc

Rahner phỏng vấn năm 1974

Sản lượng của Rahner cực kỳ lớn. Ngoài những tác phẩm nêu trên, các tác phẩm lớn khác của ông bao gồm: bộ bách khoa toàn thư mười tập, Lexicon für Theology und Kirche ; một bộ bách khoa toàn thư thần học gồm sáu tập, Sacramentum Mundi , và nhiều cuốn sách, bài tiểu luận và bài báo khác. [h] Ngoài tác phẩm của chính ông, các văn bản tham khảo mà Rahner biên tập cũng bổ sung đáng kể vào tác động chung của quan điểm thần học của chính ông.

Cơ sở cho thần học của Rahner là tất cả con người đều có trải nghiệm tiềm ẩn (“phi chủ đề”) về Chúa trong bất kỳ nhận thức nào về ý nghĩa hoặc “trải nghiệm siêu việt”. Chỉ nhờ sự mặc khải nguyên thủy này mà việc nhận ra một mặc khải đặc biệt rõ ràng (chẳng hạn như Phúc âm Cơ đốc giáo ) mới có thể xảy ra. Thần học của ông đã ảnh hưởng đến Công đồng Vatican II và là bước đột phá cho sự phát triển của những gì thường được coi là cách hiểu hiện đại về Công giáo . Cho đến đầu những năm 2000, tư tưởng của ông cũng đã định hình nền thần học Công giáo ở Hoa Kỳ. Một giai thoại phổ biến, gây được tiếng vang với những người thấy một số tác phẩm của Karl Rahner khó đọc, đến từ anh trai Hugo, người đã châm biếm rằng khi nghỉ hưu, ông sẽ cố gắng “dịch các tác phẩm của anh trai mình ... sang tiếng Đức!”

Nền tảng của đức tin Kitô giáo

Được viết vào gần cuối đời, Nền tảng đức tin Kitô giáo ( Grundkurs des Glaubens ) của Rahner là tác phẩm phát triển và có hệ thống nhất trong số các tác phẩm của ông, hầu hết được xuất bản dưới dạng tiểu luận.

Ba Ngôi trong nhiệm cục và nội tại

Trong số những bài tiểu luận quan trọng nhất của ông là Ba Ngôi , trong đó ông lập luận rằng “Ba Ngôi trong nhiệm cục là Ba Ngôi nội tại , và Ba Ngôi nội tại là Ba Ngôi trong nhiệm cục” (đôi khi được gọi là 'Quy tắc Rahner'). Nghĩa là, Thiên Chúa thông truyền chính Ngài cho nhân loại (“Ba Ngôi” trong nhiệm cục) đúng như Ngài thực sự có trong Sự sống thần linh Ba Ngôi (“nội tại”).

Rahner nhấn mạnh rằng sự đồng nhất giữa Ba Ngôi “trong nhiệm cục” và Ba Ngôi “nội tại” không dẫn đến Chủ nghĩa Mô thức , bởi vì Đức Chúa Trời không thể truyền đạt chính Ngài cho nhân loại với tư cách ba ngôi ( dreifaltig ) trừ khi Ngài có ba ngôi trong thực tế. Tuy nhiên, một số nhà thần học và triết gia Thiên chúa giáo (ví dụ, Jürgen Moltmann ) nhận thấy sự giảng dạy của ông có xu hướng mạnh mẽ theo hướng Chủ nghĩa Phương thức.

Sự tự giao tiếp của Chúa

Rahner khẳng định rằng việc hoàn thành sự tồn tại của con người bao gồm việc tiếp nhận sự tự giao tiếp của Thiên Chúa, và con người thực sự được cấu thành bởi sự tự giao tiếp này của Thiên Chúa. Ông đồng nhất ân sủng với sự tự truyền đạt của Thiên Chúa. Theo hướng này, ông viết:

Thiên Chúa mong muốn thông truyền chính mình, tuôn đổ tình yêu của chính Ngài. Đó là kế hoạch đầu tiên và cuối cùng trong kế hoạch thực sự của Ngài và do đó cũng là thế giới thực của Ngài. Mọi thứ khác tồn tại để điều duy nhất này có thể là: phép màu vĩnh cửu của Tình yêu vô hạn. Và vì thế Thiên Chúa tạo nên một thụ tạo mà Ngài có thể yêu thương: Ngài tạo dựng nên con người. Ngài tạo dựng con người theo cách để con người có thể đón nhận Tình yêu này, vốn là chính Thiên Chúa, và con người có thể và đồng thời phải chấp nhận nó như chính bản chất của nó: sự kỳ diệu luôn kinh ngạc, món quà bất ngờ, không thể giải thích được […] Vì vậy, ở khía cạnh thứ hai này, Thiên Chúa phải tạo ra con người sao cho tình yêu không chỉ tuôn trào một cách tự do và không thể xác định được, mà còn để con người với tư cách là đối tác thực sự, với tư cách là người có thể chấp nhận hoặc từ chối nó, có thể trải nghiệm và chấp nhận nó như một sự kiện và điều kỳ diệu không thể xác định được, người đàn ông thực sự.

Chuyển đổi

Rahner là người chỉ trích lý thuyết thực chất và lo ngại về mục đích cuối cùng của phụng vụ. Thay vào đó, ông đề xuất đổi tên sự chuyển thể thành sự chuyển thể . [ cần dẫn nguồn ] John Haldon định nghĩa “transfinalization” là:

Quan điểm về sự hiện diện của Chúa Kitô trong Bí tích Thánh Thể cho rằng mục đích hay mục đích của bánh và rượu được thay đổi bởi lời truyền phép. Người ta cho rằng chúng có một chức năng mới, là những yếu tố thiêng liêng khơi dậy niềm tin của dân chúng vào mầu nhiệm tình yêu cứu chuộc của Chúa Kitô.

Giáo hoàng Paul VI trong thông điệp Mysterium fidei , có đề cập đến thuật ngữ 'transfinalization' một lần mà không trích dẫn tên Rahner, đã tuyên bố:

[…]không được phép[...] thảo luận về mầu nhiệm biến thể mà không đề cập đến những gì Công đồng Trent đã nói về sự biến đổi kỳ diệu của toàn bộ bản chất […] như thể chúng không liên quan gì hơn ngoài “ chuyển đổi ý nghĩa “ hoặc “chuyển đổi cuối cùng” như họ gọi nó...

Haldon nói rằng trong Mysterium fidei, Giáo hoàng Paul VI đã “lên án” khái niệm “chuyển hóa”, một trong những “sai lầm cơ bản về Sự Hiện diện Thực sự đã tồn tại vào thời của ông”.

Nhận thức về Chúa

Cơ sở cho thần học của Rahner là tất cả con người đều có nhận thức tiềm ẩn (“không có chủ đề”) về Chúa trong bất kỳ trải nghiệm nào về giới hạn kiến ​​​​thức hoặc tự do với tư cách là chủ thể hữu hạn. Bởi vì trải nghiệm như vậy là “điều kiện của khả năng” cho kiến ​​thức và tự do như vậy, nên Rahner mượn ngôn ngữ của Kant để mô tả trải nghiệm này là “siêu nghiệm”. Yếu tố trải nghiệm siêu nghiệm này bộc lộ sự gần gũi của ông với Chủ nghĩa Thom siêu việt của Maréchal.

Đó là mức độ ý tưởng của Rahner về “kiến thức tự nhiên về Chúa” - điều mà lý trí có thể biết trước khi có sự mặc khải “đặc biệt” - rằng Chúa chỉ được tiếp cận một cách tiệm cận, theo phương thức mà Rahner gọi là “bí ẩn tuyệt đối” . Trong khi người ta có thể cố gắng đưa ra những bằng chứng về sự hiện hữu của Thiên Chúa, những bằng chứng rõ ràng này cuối cùng đề cập đến xu hướng không thể tránh khỏi hướng về mầu nhiệm vốn cấu thành nên—do tính tất yếu siêu việt—chính bản chất của con người.

Thiên Chúa là Bí ẩn tuyệt đối

Rahner thường thích thuật ngữ “bí ẩn” hơn thuật ngữ “Chúa”. Ông xác định Thần của Bản thể Tuyệt đối là Bí ẩn Tuyệt đối. Tốt nhất, triết học chỉ tiếp cận Thiên Chúa một cách tiệm cận , gợi lên câu hỏi liệu những nỗ lực tìm hiểu Thiên Chúa có vô ích hay không. Liệu ranh giới giữa tiệm cận con người và tiệm cận Bí ẩn có thể kết nối được không? [ cần làm rõ ]

Trong thần học của Rahner, Bí ẩn Tuyệt đối bộc lộ chính mình trong sự tự giao tiếp. Tuy nhiên, Mặc khải không giải quyết được Mầu nhiệm; nó làm tăng nhận thức về sự khó hiểu của Thiên Chúa. Những kinh nghiệm về mầu nhiệm chính mình hướng con người tới Mầu nhiệm Tuyệt đối, “một Mầu nhiệm luôn luôn lớn lao hơn”. Ngay cả trên thiên đàng, Thiên Chúa vẫn là một mầu nhiệm khó hiểu.

Sự đồng hóa và nhập thể

Rahner xem xét sự tiến hóa trong tác phẩm Homanisation (1958, rev. 1965). Tiêu đề đại diện cho một thuật ngữ do ông đặt ra, bắt nguồn từ “hominization”, lý thuyết về nguồn gốc tiến hóa của con người. Lời nói đầu của cuốn sách mô tả những giới hạn của thần học Công giáo đối với sự tiến hóa, đồng thời đưa ra một bản tóm tắt giảng dạy chính thức của nhà thờ về lý thuyết. Sau đó, trong các phần tiếp theo, ông tiếp tục đề xuất “thần học cơ bản” nhằm làm sáng tỏ bối cảnh hoặc nền tảng của việc giảng dạy của nhà thờ. Trong phần thứ ba, ông nêu ra một số câu hỏi triết học và thần học liên quan đến khái niệm trở thành, khái niệm nguyên nhân, sự phân biệt giữa tinh thần và vật chất, sự thống nhất giữa tinh thần và vật chất, khái niệm hoạt động và sự sáng tạo của linh hồn tâm linh. Trong bài viết của mình, Rahner không chỉ đề cập đến nguồn gốc của con người mà còn đề cập đến sự tồn tại và tương lai của con người, những vấn đề có thể khiến thuyết tiến hóa phải quan tâm. Trọng tâm của Rahner là học thuyết thần học về ân sủng , mà đối với Rahner là một yếu tố cấu thành nên sự tồn tại của con người, do đó ân sủng là một sự sửa đổi vĩnh viễn bản chất con người trong một “hiện sinh” siêu nhiên, theo thuật ngữ Heidegger . Theo đó, Rahner nghi ngờ khả năng thực sự của một trạng thái bản chất thuần khiết ( natura pura ), tức là sự tồn tại của con người mà không liên quan đến ân sủng. Khi coi cuộc sống hiện tại của con người và tương lai của con người là con người, Rahner khẳng định rằng “sự viên mãn của cuộc sống con người xảy ra khi đón nhận món quà chính mình của Thiên Chúa, không chỉ trong tầm nhìn hạnh phúc vào ngày tận thế, mà còn hiện diện bây giờ như hạt giống trong ân sủng. “

Nhiều hóa thân

Rahner đã cởi mở với triển vọng về trí thông minh ngoài trái đất , ý tưởng cho rằng sự tiến hóa của vũ trụ đã mang lại những dạng sống có tri giác trong các thiên hà khác . Về mặt logic, điều này đặt ra cho Rahner một số câu hỏi quan trọng có ý nghĩa triết học , đạo đức và thần học : ông lập luận chống lại bất kỳ sự cấm đoán thần học nào đối với khái niệm sự sống ngoài Trái đất, đồng thời tách biệt ý nghĩa tồn tại của những dạng sống như vậy với ý nghĩa của các thiên thần . Hơn nữa, Rahner đề cao khả năng có nhiều lần Nhập thể, nhưng không đi sâu vào nó: dựa trên định hướng Kitô học mạnh mẽ trong thần học của ông, có vẻ như ông không ủng hộ việc lặp lại Sự nhập thể của Chúa Kitô .

 

Ân điển nhập thể

Đối với Rahner, trọng tâm của học thuyết Cơ đốc là tính đồng thời của ân sủng nhập thể. Sự nhập thể và ân sủng xuất hiện như những thuật ngữ kỹ thuật để mô tả sứ điệp trọng tâm của Tin Mừng: Thiên Chúa đã truyền đạt chính Ngài. Theo quan điểm, việc tự giao tiếp của Thiên Chúa là rất quan trọng: ân sủng không phải là thứ gì khác ngoài Thiên Chúa, không phải một 'chất liệu' thiên thể nào đó, mà là chính Thiên Chúa. Theo Rahner, biến cố của Chúa Giêsu Kitô là trung tâm của việc Thiên Chúa tự truyền thông. Rahner nhấn mạnh rằng Thiên Chúa không chỉ truyền đạt chính Ngài từ bên ngoài ; đúng hơn, ân sủng là yếu tố cấu thành cả thực tại khách quan của sự mặc khải (Ngôi Lời nhập thể) lẫn nguyên lý chủ quan của việc nghe chúng ta (Lời bên trong và Chúa Thánh Thần). Để nắm bắt mối quan hệ giữa các khía cạnh này của ân sủng, Rahner sử dụng thuật ngữ Heideggerian về “chủ đề hóa”: sự trung gian khách quan là sự “chủ đề hóa” rõ ràng của những gì luôn được đưa ra một cách chủ quan – lịch sử biểu hiện rõ ràng của ân sủng bên ngoài, lên đến đỉnh điểm trong sự kiện Chúa Giêsu Kitô, là sự biểu hiện của những gì luôn được cung cấp thông qua hiện sinh siêu nhiên, hiện sinh giữa một chân trời siêu việt bên trong .

Chế độ ân sủng

Cách giải thích cụ thể của Rahner về phương thức mà ân sủng hiện diện là ân sủng là một sự biến đổi vĩnh viễn của bản chất con người trong một hiện sinh siêu nhiên (một cụm từ mượn từ Heidegger ). Ân sủng được nhìn nhận dưới ánh sáng của Kitô giáo như một yếu tố cấu thành nên sự tồn tại của con người. Vì lý do này, Rahner phủ nhận khả năng có một trạng thái bản chất thuần khiết ( natura pura , sự tồn tại của con người mà không liên quan đến ân sủng), mà theo ông là phản thực tế.

Ngôn ngữ về Chúa: sự nhất quán và lập lờ

Giống như những người khác cùng thế hệ với ông, Rahner quan tâm nhiều đến việc bác bỏ cách tiếp cận mệnh đề đối với thần học điển hình của Phong trào Phản Cải cách . Giải pháp thay thế mà ông đề xuất là giải pháp trong đó các tuyên bố về Thiên Chúa luôn đề cập đến trải nghiệm nguyên thủy về Thiên Chúa trong mầu nhiệm. Theo nghĩa này, ngôn ngữ liên quan đến hiện hữu được khẳng định một cách loại suy về điều huyền bí, vì điều huyền bí luôn luôn hiện diện nhưng không giống như bất kỳ đối tượng xác định nào có thể có của ý thức. Rahner khẳng định Thomas Aquinas là người có ảnh hưởng quan trọng nhất đến tư tưởng của ông, nhưng cũng đánh giá cao Heidegger như “thầy của tôi”, và trong những năm lớn tuổi Heidegger thường đến thăm Rahner thường xuyên ở Freiburg.

Một số người đã lưu ý rằng sự tương tự về hiện hữu bị giảm đi rất nhiều trong suy nghĩ của Rahner. Thay vào đó, họ khẳng định, cách diễn đạt không rõ ràng chiếm ưu thế trong phần lớn ngôn ngữ của Rahner về Chúa. Về mặt này, sự tương đồng giữa ông và các nhà thần học lấy cảm hứng từ Thomasist khác được coi là có vấn đề. Tuy nhiên, những người khác xác định ảnh hưởng chính của Rahner không phải ở Heidegger mà ở những người theo chủ nghĩa Tân Thomas đầu thế kỷ 20, đặc biệt là các tác phẩm của Joseph Maréchal .

Phê phán chủ nghĩa Chúa Giêsu

Rahner chỉ trích chủ nghĩa Chúa Giêsu , mặc dù ông đã tuyên bố tôn trọng vị trí này. Chủ nghĩa Chúa Giêsu có xu hướng tập trung hạn hẹp vào cuộc đời của Chúa Giêsu để noi gương, ngoài Thiên Chúa hay Giáo hội Kitô giáo .

Kitô học

Nếu nhiệm vụ của Kitô học là làm cho đức tin Kitô giáo trở nên dễ hiểu rằng Chúa Giêsu thành Nazareth , một nhân vật lịch sử, là Chúa Kitô là trung tâm của toàn bộ lịch sử nhân loại và là sự mặc khải cuối cùng và đầy đủ của Thiên Chúa cho nhân loại - thì Rahner cảm thấy rằng trong “não trạng đương đại”. nhìn thế giới từ quan điểm tiến hóa” không nên nhấn mạnh đến con người của Chúa Kitô trong cá tính độc nhất của Người mà bỏ qua mọi khả năng kết hợp biến cố của Chúa Kitô với tiến trình lịch sử nhân loại nói chung. Trên thực tế, dường như có một số hạn chế trong công thức Kitô học cổ điển được Công đồng Chalcedon (451 sau Công Nguyên) đề xuất, vốn khẳng định “một Người Con duy nhất, Chúa Giêsu Kitô của chúng ta… hoàn hảo cả về thần tính lẫn nhân tính của Người… [ với] hai bản chất không có sự hòa trộn hay thay đổi hay phân chia hay tách rời... hợp nhất trong một con người.” Hơn nữa, công thức Chalcedon áp dụng các khái niệm triết học như bản chất và sự kết hợp ngôi vị vốn không còn được sử dụng để giải thích và diễn giải các trải nghiệm tôn giáo.

Sơ đồ Kitô học giải thích các quan điểm Kitô học khác nhau và tên của chúng.

Do đó, Rahner giới thiệu Kitô học siêu việt , vốn giải thích sự kiện và con người của Chúa Kitô trong mối tương quan với cấu trúc thiết yếu của con người, suy tư về những điều kiện thiết yếu của mọi trải nghiệm của con người, những điều kiện vượt trên bất kỳ loại trải nghiệm cụ thể nào. Tuy nhiên, trước tiên người ta nên xem xét những hiểu biết cơ bản của Rahner về Kitô học trong quan điểm tiến hóa về thế giới, trong đó khẳng định rằng đức tin Kitô giáo nhìn thấy mọi thứ trên thế giới đều có cùng một nguồn gốc, đó là Thiên Chúa. Điều này có nghĩa là bất chấp sự khác biệt của chúng, giữa các sự vật vẫn có “sự tương đồng và tương đồng bên trong”, tạo nên một thế giới duy nhất. Điểm chung này được bộc lộ rõ ​​ràng nhất ở con người như một hình thức thống nhất giữa tinh thần và vật chất: chỉ ở con người, tinh thần và vật chất mới có thể được trải nghiệm trong bản chất thực sự và trong sự thống nhất của chúng. Rahner nói rằng tinh thần đại diện cho phương thức tồn tại độc đáo của một người khi người đó trở nên tự ý thức và luôn hướng về Bí ẩn khó hiểu được gọi là Thiên Chúa. Tuy nhiên, chỉ khi chủ thể tự do chấp nhận bí ẩn này và cách xử lý chủ thể không thể đoán trước được thì con người mới có thể thực sự thực hiện quá trình quay trở lại với bản thân này. Ngược lại, vật chất là điều kiện khiến con người xa lánh mình đối với những vật thể khác trên thế giới và tạo nên sự giao tiếp trực tiếp với các sinh vật tâm linh khác trong thời gian và không gian. Ngay cả khi có sự khác biệt cơ bản giữa tinh thần và vật chất, điều đó không được hiểu là sự đối lập cơ bản: mối quan hệ giữa cả hai có thể nói là “bản chất nội tại của vật chất phát triển hướng tới tinh thần”. Kiểu biến đổi từ vật chất sang tinh thần này có thể được gọi là sự tự siêu việt “chỉ có thể được hiểu là diễn ra bởi sức mạnh của sự viên mãn tuyệt đối của tồn tại”: quan điểm tiến hóa về thế giới cho phép chúng ta xem xét rằng loài người chẳng qua là giai đoạn mới nhất của quá trình tự siêu việt của vật chất.

Đức tin Kitô giáo và sự tự giao tiếp của Thiên Chúa

Theo Rahner, đức tin Kitô giáo khẳng định rằng vũ trụ đạt đến sự viên mãn cuối cùng khi nó nhận được sự tự giao tiếp ngay lập tức về nền tảng của chính mình nơi các tạo vật thiêng liêng vốn là mục tiêu và đỉnh cao của nó. Rahner nói thêm rằng việc Thiên Chúa tự giao tiếp với thế giới là mục tiêu cuối cùng của thế giới và quá trình tự siêu việt làm cho thế giới đã hướng tới việc tự giao tiếp này và được thế giới chấp nhận. Do đó, và giải thích vị trí của Chúa Kitô trong toàn bộ quá trình tự siêu việt của thế giới này, Rahner nói rằng nó liên quan đến quá trình giao tiếp giữa các chủ thể tâm linh, bởi vì nếu không thì không có cách nào để giữ lại. sự thống nhất của chính quá trình đó. Sự tự giao tiếp của Chúa được trao cho các chủ thể vũ trụ, những người có quyền tự do chấp nhận hoặc từ chối nó và những người có khả năng giao tiếp với những thực thể khác. Nó chỉ diễn ra nếu các chủ thể tự do chấp nhận nó, và chỉ khi đó mới tạo thành một lịch sử chung theo nghĩa “nó được gửi đến tất cả mọi người trong cuộc giao tiếp với nhau” rồi “được gửi đến những người khác như một lời kêu gọi tự do của họ”. Theo nghĩa này, Rahner tuyên bố rằng “Việc Thiên Chúa tự truyền thông phải có một sự khởi đầu vĩnh viễn và trong sự khởi đầu này một sự bảo đảm rằng nó đã diễn ra, một sự bảo đảm qua đó nó có thể đòi hỏi một cách đúng đắn một quyết định tự do để chấp nhận sự tự thông tin thiêng liêng này.” .” Trong sơ đồ này, vị cứu tinh ám chỉ một nhân vật lịch sử “là người biểu thị sự khởi đầu của cuộc tự truyền thông tuyệt đối của Thiên Chúa đang hướng tới mục tiêu của mình, sự khởi đầu đó cho thấy rằng việc tự truyền thông này đối với mọi người đã diễn ra một cách không thể thay đổi và đã được khai mạc thắng lợi”. Do đó, sự kết hợp ngôi vị xảy ra trong một thời điểm nội tại khi sự tự giao tiếp của Thiên Chúa và sự chấp nhận của người đó được đáp ứng, và sự kết hợp này mở ra cho tất cả các thụ tạo thiêng liêng với sự ban ân sủng . Để được ứng nghiệm, sự kiện này phải có “một tính hữu hình cụ thể trong lịch sử”.

Kitô học siêu việt và hòa giải

Sau đó, nếu người ta xem xét Kitô học siêu việt của Rahner , người ta có thể thấy rằng nó “tiền giả định một sự hiểu biết về mối quan hệ điều hòa lẫn nhau và trung gian trong sự tồn tại của con người giữa những gì cần thiết siêu việt và những gì mang tính lịch sử cụ thể và ngẫu nhiên”. Đó là một mối quan hệ giữa hai yếu tố theo cách “yếu tố siêu việt luôn là điều kiện nội tại của yếu tố lịch sử trong bản thân lịch sử” trong khi “mặc dù được thừa nhận một cách tự do, yếu tố lịch sử vẫn -xác định sự tồn tại theo nghĩa tuyệt đối.” Kitô học siêu nghiệm là “những kinh nghiệm mà con người luôn luôn có và không thể tránh khỏi”. Con người được tạo dựng để tự do vượt qua chính mình và các vật thể trên thế giới, hướng tới Mầu nhiệm khó hiểu được gọi là Thiên Chúa; những giới hạn của hoàn cảnh con người làm cho con người hy vọng rằng ý nghĩa trọn vẹn của nhân loại và sự thống nhất của mọi sự trên thế giới sẽ được thực hiện nhờ sự tự hiến của Thiên Chúa. Hơn nữa, việc Thiên Chúa tự truyền đạt và niềm hy vọng của con người đối với nó phải được “trung gian về mặt lịch sử” vì “sự thống nhất giữa tính siêu việt và tính lịch sử trong sự tồn tại của con người”: niềm hy vọng của con người nhìn vào lịch sử về sự cứu rỗi của nó từ Thiên Chúa, một sự cứu rỗi “trở nên cuối cùng và không thể đảo ngược được, và là sự kết thúc theo nghĩa 'cánh chung'.” ​​Ở điểm này, Rahner đề xuất hai khả năng cứu rỗi con người, tức là “sự viên mãn theo nghĩa tuyệt đối” có nghĩa là việc thiết lập Vương quốc của Thiên Chúa trên trái đất, hoặc là “một sự kiện lịch sử trong lịch sử”. Biến cố cứu rỗi con người bằng tình yêu tự hiến của Thiên Chúa phải là biến cố của con người, bởi vì tình yêu cứu độ của Thiên Chúa chỉ có thể hữu hiệu trong lịch sử khi con người tự do đón nhận tình yêu của Người, phó thác mọi sự cho Thiên Chúa trong cái chết, và trong cái chết được Chúa chấp nhận. Rahner khẳng định một cách đầy ý nghĩa rằng đặc tính của Đấng Cứu Thế là mẫu mực và tuyệt đối: xét đến sự thống nhất của thế giới và lịch sử theo quan điểm của cả Thiên Chúa và thế giới, một định mệnh “cá nhân” như vậy có ý nghĩa “gương mẫu” đối với thế giới nói chung. Người có số phận như vậy mới được gọi là “vị cứu tinh tuyệt đối”.

Sự kết hợp của vị cứu tinh và ngôi vị

Rahner tin rằng vị cứu tinh được mô tả bởi Kitô học siêu việt của ông không khác với vị cứu tinh được trình bày bởi các công thức Kitô học cổ điển của Chalcedon , vốn sử dụng khái niệm về sự kết hợp ngôi vị để tuyên bố Chúa Giêsu là Chúa Kitô. Theo đó, sau đó cha tiến hành trình bày rõ ràng ý nghĩa của sự kết hợp ngôi vị . Vấn đề là làm thế nào để hiểu ý nghĩa của “con người”: Rahner hiểu cụm từ “trở thành con người” là thừa nhận một bản chất con người cá nhân là của Thiên Chúa, và nhấn mạnh “sự tự làm trống rỗng của Thiên Chúa, sự trở thành của Ngài, sự kenosis và nguồn gốc của chính Thiên Chúa.” Thiên Chúa “sáng tạo bằng cách sáng tạo” và cũng “sáng tạo bằng cách giả định”, nghĩa là Ngài sáng tạo bằng cách làm trống rỗng chính mình, và do đó, tất nhiên, chính Ngài cũng ở trong sự trống rỗng đó. Ngài tạo ra thực tại của con người bằng chính việc Ngài coi nó là của riêng mình. Hành động sáng tạo bằng cách làm trống rỗng của Thiên Chúa thuộc về quyền năng và sự tự do tuyệt đối của Thiên Chúa và tình yêu tự hiến của Thiên Chúa được diễn tả trong Kinh Thánh . Vì vậy, thật chính đáng khi Rahner khẳng định rằng Thiên Chúa “người không chịu sự thay đổi nơi chính mình thì có thể chịu sự thay đổi ở một điều gì khác”. Đây là điều mà giáo lý Nhập Thể dạy chúng ta: “trong và bất chấp tính bất biến của mình, Ngài có thể thực sự trở thành một cái gì đó: chính Ngài , Ngài trong thời gian”.

Theo Rahner, con người được tạo ra để hướng về Mầu nhiệm khó hiểu được gọi là Thiên Chúa. Tuy nhiên, chiều hướng này của con người hướng tới Mầu nhiệm chỉ có thể được nắm bắt một cách trọn vẹn nếu chúng ta, với tư cách là con người, tự do lựa chọn để được nắm bắt bởi điều không thể hiểu được: nếu Thiên Chúa coi bản chất con người là thực tại của chính Thiên Chúa với lời đề nghị không thể thay đổi của Thiên Chúa là sự tự mình truyền thông của Thiên Chúa, và một con người tự do. chấp nhận nó, con người được kết hợp với Thiên Chúa, đạt đến chính điểm mà nhân loại luôn hướng tới nhờ bản chất của mình, một Thiên Chúa-Người được hoàn thành trọn vẹn nơi con người Chúa Giêsu Nazareth được đức tin Kitô giáo tuyên bố. Theo nghĩa này, Rahner coi sự nhập thể của Thiên Chúa là “trường hợp duy nhất và cao nhất về việc hiện thực hóa bản chất của thực tại con người”.

Thần-Nhân trong lịch sử

Để trả lời câu hỏi làm thế nào chúng ta tìm thấy một Thiên Chúa-Nhân trong lịch sử, Rahner sử dụng cách tiếp cận lịch sử đối với Kitô học bằng cách xem xét lịch sử cuộc đời và cái chết của Chúa Giêsu thành Nazareth và đề xuất trước hai luận điểm: 1) đức tin Kitô giáo đòi hỏi một nền tảng lịch sử; và 2) xem xét khả năng có sự khác biệt đáng kể giữa con người là ai và mức độ mà người đó diễn đạt bằng lời nói hoặc thể hiện danh tính, có thể vừa nói rằng “sự tự hiểu về Chúa Giêsu trước khi phục sinh có thể không mâu thuẫn trong một bối cảnh lịch sử”. cảm nhận được sự hiểu biết của Kitô giáo về con người của mình và ý nghĩa cứu độ của mình”, đồng thời khẳng định rằng sự hiểu biết về bản thân của mình có thể không trùng khớp với nội dung của đức tin Kitô học.

Cái chết và sự hồi sinh

Rahner khẳng định rằng cái chết và sự phục sinh của Chúa Giêsu là hai khía cạnh của một sự kiện duy nhất không thể tách rời, mặc dù sự phục sinh không phải là một sự kiện lịch sử về thời gian và địa điểm giống như cái chết của Chúa Giêsu. Những gì Kinh thánh đưa ra là những cuộc gặp gỡ mạnh mẽ trong đó các môn đệ đến để trải nghiệm tinh thần của Chúa Giêsu phục sinh giữa họ, khơi dậy niềm tin vào sự phục sinh của các môn đệ như “một sự thật độc nhất vô nhị”. Sự phục sinh không phải là sự trở lại cuộc sống trong phạm vi trần thế, nhưng là dấu ấn của Thiên Chúa Cha trên tất cả những gì Chúa Giêsu đã đại diện và rao giảng trong cuộc đời trước Phục Sinh của Người. “Qua sự phục sinh... Chúa Giêsu được Thiên Chúa minh chứng là Đấng Cứu Thế tuyệt đối”: nó có nghĩa là “cái chết này được thực hiện trong sự vâng phục tự do và khi hoàn toàn phó thác cuộc sống cho Thiên Chúa, đạt đến sự viên mãn và trở nên hữu hình về mặt lịch sử đối với chúng ta chỉ trong sự sống lại.” Như vậy, trong sự phục sinh, cuộc sống và cái chết của Chúa Giêsu được hiểu là “nguyên nhân ý muốn cứu độ của Thiên Chúa” và mở ra cánh cửa cứu rỗi cho chúng ta : “chúng ta được cứu vì người này là một người trong chúng ta đã được cứu bởi Thiên Chúa, và nhờ đó Thiên Chúa đã làm cho ý muốn cứu độ của Người hiện diện trên thế giới một cách lịch sử, thực sự và không thể thay đổi được.” Theo nghĩa này, Chúa Giêsu thành Nazareth trở thành Thiên Chúa-Người, Đấng Cứu Thế tuyệt đối.

Kitô giáo ẩn danh

Cơ đốc giáo ẩn danh là khái niệm thần học tuyên bố rằng những người chưa bao giờ nghe Phúc âm Cơ đốc có thể được cứu nhờ Chúa Kitô .

Nguồn cảm hứng cho ý tưởng này đôi khi xuất phát từ Lumen gentium của Công đồng Vatican II , dạy rằng những người “không phải do lỗi của mình mà không biết Tin Mừng của Chúa Kitô hoặc Giáo hội của Ngài, nhưng vẫn tìm kiếm Thiên Chúa với một trái tim chân thành và được thúc đẩy bởi ân sủng, hãy cố gắng trong hành động của họ để làm theo ý muốn của Ngài khi họ biết điều đó qua tiếng gọi của lương tâm mình—những người đó cũng có thể đạt được sự cứu rỗi vĩnh cửu.”

Việc phát triển ý tưởng của Rahner diễn ra trước công đồng và trở nên kiên quyết hơn sau khi nhận được công thức công đồng. Rahner viết, những người không theo đạo Thiên chúa có thể có “định hướng cơ bản và quyết định cơ bản của [họ],” đã chấp nhận ân sủng cứu rỗi của Thiên Chúa, thông qua Chúa Kitô, mặc dù [họ] có thể chưa bao giờ nghe nói về sự mặc khải của Kitô giáo.” Các bài viết của ông về chủ đề này phần nào liên quan đến quan điểm của ông về phương thức ân sủng.

Các tôn giáo ngoài Kitô giáo

Kitô học siêu việt của Rahner mở ra một chân trời khác bao gồm các tôn giáo ngoài Kitô giáo, vì ý muốn cứu độ phổ quát của Thiên Chúa trong Chúa Kitô mở rộng đến những người không theo đạo Thiên Chúa: vì Chúa Kitô là vị cứu tinh của tất cả mọi người, nên sự cứu rỗi cho những người không theo đạo Thiên Chúa chỉ đến nhờ Chúa Kitô ( những người theo đạo Thiên chúa ẩn danh ). Cũng quan trọng không kém, có thể nói rằng những người theo đạo Cơ đốc có thể học hỏi từ các tôn giáo khác hoặc chủ nghĩa nhân văn vô thần bởi vì ân sủng của Chúa đang và có thể hoạt động trong họ. Sự hiện diện của Chúa Kitô trong các tôn giáo khác hoạt động trong và nhờ Thánh Thần của Ngài và những người không phải là Kitô hữu đáp lại ân sủng của Thiên Chúa thông qua “việc tìm kiếm Kitô học” (tìm kiếm “ký ức” về vị cứu tinh tuyệt đối) hiện tại. trong lòng mọi người. Ba thái độ cụ thể liên quan: 1) tình yêu tuyệt đối đối với người lân cận; 2) thái độ sẵn sàng cho cái chết; và 3) thái độ hy vọng vào tương lai. Khi thực hành những điều này, con người đang hành động và đáp lại ân sủng của Thiên Chúa được thể hiện trọn vẹn trong cuộc đời của Chúa Giêsu.